Я помню чудное мгновенье:
Передо мной явилась ты,
Как мимолетное виденье,
Как гений чистой красоты.
В томленьях грусти безнадежной,
В тревогах шумной суеты,
Звучал мне долго голос нежный,
И снились милые черты.
Шли годы. Бурь порыв мятежный
Рассеял прежние мечты,
И я забыл твой голос нежный,
Твои небесные черты.
В глуши, во мраке заточенья
Тянулись тихо дни мои,
Без божества, без вдохновенья,
Без слез, без жизни, без любви.
Душе настало пробужденье,
И вот опять явилась ты,
Как мимолетное виденье,
Как гений чистой красоты.
И сердце бьётся в упоенье,
И для него воскресли вновь
И божество, и вдохновенье,
И жизнь, и слезы, и любовь.
To A. P. Kern.
I remember a wonderful moment
As before my eyes you appeared,
Like a vision, fleeting, momentary,
Like a spirit of the purest beauty.
In the torture of hopeless melancholy,
In the bustle of the world's noisy hours,
That voice rang out so tenderly,
I dreamed of that lovely face of yours.
The years flew quickly. The storm's blast
Scattered the dreams of former times,
And I forgot your tender voice,
And the features of your heavenly face.
In remoteness, in gloomy isolation,
My days dragged quietly, nothing was new,
No godlike face, no inspiration,
No tears, no life, no love, no you.
Then to my soul an awakening came,
And there again your face appeared,
Like a vision, fleeting, momentary,
Like a spirit of the purest beauty.
And my heart beat with a rapture new,
And for its sake arose again
A godlike face, an inspiration,
And life, and tears, and love, and you.
Το παραπανω ποιημα λεγεται πως ειναι το ωραιοτερο ερωτικο ποιημα στα ρωσικα. Γραμμενο απο τον Alexander Sergeyevich Pushkin για την ερωμενη του Anna Petrova Kern. Παντρεμενη εκεινη απο χρονια μ' εναν γερο που μισουσε φλερταρε ασυστολα στην Αγια Πετρουπολη. Μεχρι που το καλοκαιρι του 1825 η τυχη της συναντηθηκε με τον νεαρο καζανοβα λογοτεχνη. Ο Pushkin ειχε πολλες ερωμενες, η Anna Petrova ομως εμεινε στην ιστορια λογω του πιο λυρικου ποιηματος αγαπης. Τωρα αν μας φαινεται κοινοτοπο λογυδριο φταιει η αγγλικη μεταφραση. Ο Nabokov κοροιδευε τους αγγλους μεταφραστες. Ειναι αδυνατον η μαγεια των λεξεων να αποδοθει σε αλλη γλωσσα.
Βεβαια επειδη καλος ο ρομαντισμος μα η πραγματικοτητα ειναι πολυ πιο καυστικη, ο Pushkin αργοτερα αναφεροταν στην Anna Petrova αποκαλωντας την "πορνη της Βαβυλωνας" και σε συνομηλιες με φιλους ελεγε με εστετ διαθεση: "με τη βοηθεια του Θεου την πηδηξα εκεινη τη μερα".
Είμαι 41 ετών σήμερα, εξαρτημένη από την ηρωίνη από τα 17 μου. Τόσα χρόνια αρρώστια και εξάρτηση από μία ουσία που αν δεν την είχα δε θα μπορούσα να είμαι όρθια για να δύναμαι να εργαστών, για να μπορέσω να ζήσω.
Τον χειρότερο εφιάλτη, όμως, που οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν αυτονόητο συνεπακόλουθο της εξάρτησης, δεν είχα ποτέ φανταστεί ότι θα τον ζήσω έτσι όπως τον ζω και όπως καθημερινώς απειλούμαι ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να υποστώ.
Αυτό το «αυτονόητο συνεπακόλουθο της εξάρτησης», λοιπόν, είναι η φυλάκιση η οποία, ουσιαστικά σημαίνει την αιχμαλωσία και την ομηρία μου από τους δεσμοφύλακες που ελέγχουν κι επεμβαίνουν ακόμη και στα γεννητικά μου όργανα και στ’ απόκρυφα σημεία του σώματός μου.
Όποτε μπαίνω στην φυλακή είτε γιατί εισάγομαι πρώτη φορά είτε γιατί επιστρέφω από δικαστήριο είτε γιατί πήγα νοσοκομείο δέχομαι την εξής επίθεση, η οποία ονομάζεται «έρευνα»:
Η δεσμοφύλακας με υποχρεώνει να βγάλω όλα μου τα ρούχα, με βάζει να σκύψω, ν’ ανοίξω τους γλουτούς, να βήξω και παρατηρεί τον πρωκτό μου. Πολλές φορές βρίσκει ευκαιρία να παρατηρήσει γυμνό σώμα και με κοιτάει καλά καλά, μου φέρεται προσβλητικά, ειρωνικά, θρασύτατα, σα να’ μαι το τελευταίο σκουπίδι.
Μετά μου δίνουν άλλα ρούχα, από την αποθήκη τους, παράτερα και εξευτελιστικά, μου παίρνουν το σουτιέν γιατί, λέει, «απαγορεύεται» να το φοράω στην απομόνωση γιατί λέει, δήθεν μπορεί να…αυτοκτονήσω μ’ αυτό, μου δίνουν παπούτσια μεγαλύτερο μέγεθος απ’ το δικό μου και περπατάω σαν παλιάτσος και με οδηγούν στο φαρμακείο. Εκεί, με βάζουν να καθίσω σε γυναικολογική καρέκλα καιη δεσμοφύλακας βάζει το δάχτυλό της στο αιδοίο μου μέσα στον κόλπο. Στην συνέχεια υποχρεούμαι να ουρήσω μπροστά στην δεσμοφύλακα για να κάνουν το ναρκωτέστ.
Μια φορά, στο χαρτί που ήταν τοποθετημένο στην γυναικολογική καρέκλα όπου μ’ έβαλαν να κάτσω είδα μία τρίχα από προηγούμενη ερευνηθείσα.Η αποστείρωση στα εργαλεία τους είναι κάτι που ενίοτε θυμούνται. Σε άλλες βάζουν διαστολείς και σκουριασμένους, πολλές φορές, τους βάζουν το δάχτυλό τους και συγχρόνως πιέζουν προς τον ορθό ή και από επάνω στη βουβωνική χώρα σε σημείο που η κρατούμενη να πονάει. Τα ειρωνικά σχόλια και τα σόκιν «αστειάκια» των δεσμοφυλάκων δεν λείπουν από το «ρεπερτόριό» τους…
Προσφάτως που αρνήθηκα την κολπική έρευνα και από τον γυναικολόγο, διότι ανεξαρτήτου μορφώσεως, ειδικεύσεως και μορφωτικού επιπέδου το να σου χώνει ο καθείς τα δάχτυλά του είναι τουλάχιστον «απρεπές», θα έλεγα, και ζητούσα υπερηχογράφημα, με απείλησαν ότι θα με δέσουν όλη νύχτα με τη χειροπέδα στο κάγκελο και αυτή την απειλή συγκεκριμένα την ξεστόμισε η δεσμοφύλακας που τελεί χρέη…νοσοκόμας στο Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελεώνα Θηβών (Κ.Κ.Γ.Ε.Θ.) Γκαβάνα Στέλα παρουσία της υπαρχιφύλακα Σαμπάνη Σωτηρίας, μου είπε πως αφού είμαι κρατούμενη πρέπει να δεχτώ την κολπική κι αυτή που δεν είναι, είναι «άλλο πράμα». Εν ολίγοις αυτό που μου είπαν και λένε είναι ότι αφού είμαι κρατούμενη πρέπει να μου κάνουν ότι θέλουν και να μην αντιδράω.
Με οδήγησαν στην υποδιευθύντρια Καφρίτσα Αγλαϊα, η οποία μου είπε πως αφού αρνούμαι την κολπική έρευνα ότι βρεθεί από ναρκωτικά στην φυλακή θα το χρεώσει σ’ εμένα και πως θα με κρατήσει πολλές ημέρες στην απομόνωση. Όταν της ζήτησα να μου κάνει υπερηχογράφημα διότι δεν αντέχω άλλο αυτόν τον βιασμό της κολπικής μου είπε πως δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Της απάντησα ότι δεν είμαι υποχρεωμένη να πληρώνω εγώ τη δική τους ανεπάρκεια και με οδήγησαν στην απομόνωση όπου ούτως ή άλλως θα με οδηγούσαν, κάνοντας κολπική ή μη.
Στην απομόνωση με έκλεισαν σ’ εάν κελί όπου έπρεπε να χτυπάω το κουδούνι για να’ ρθει η δεσμοφύλακας να μου ανοίξει να πάω στην μία τουαλέτα που είναι κοινή για όλες τις κρατούμενες στον χώρο αυτόν και παρακολουθούμενη από κάμερα.
Την ώρα της αφόδευσης σε παρακολουθεί η δεσμοφύλακας από την κάμερα κι όταν δει τα περιττώματά σου τότε της ζητάς την άδεια να τραβήξεις καζανάκι.
Εκτός του ότι είμαι αναγκασμένη να κάνω την ανάγκη μου μπροστά σε δεσμοφύλακα είμαι υποχρεωμένη να κάνω 8 αφοδεύσεις για να με βγάλουν από την απομόνωση αλλά κι αυτό, πάλι, εξαρτάται από τις διαθέσεις τους.
Οι περισσότερες κρατούμενες αναγκάζονται να παίρνουν καθαρτικό για να επιτύχουν αυτές τις κενώσεις και αρκετές φορές είτε δεν έρχεται η δεσμοφύλακας να τους ανοίξει την πόρτα είτε είναι άλλη κρατούμενη στην τουαλέτα και στην κυριολεξία ενεργούνται επάνω τους. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποιες δεσμοφύλακες τις εξευτελίζουν γιατί ενεργήθηκαν επάνω τους ή τους λένε απειλητικά ότι «εδώ είναι Θήβα και το κουδούνι για να πας τουαλέτα θα το χτυπάς όταν έχεις μεγάλη ανάγκη», την οποιά «μεγάλη ανάγκη» την κρίνει η δεσμοφύλακας ή της λένε με δυσφορία «πάλι τουαλέτα θέλεις;» και άλαλ τέτοια με ανείπωτη απανθρωπιά και σαδισμό.
Μου έχει συμβεί να μη μου ανοίγει η δεσμοφύλακας την πόρτα του κελιού για να πάω στην τουαλέτα και ανγκαζόμουν να ουρώ σε πλαστικό μπουκάλι νερού και αργότερα να έχω πρόβλημα με το έντερό μου από την συγκράτηση των κοπράνων.Στο τέλος, έφτασα στο σημείο να κλωτσάω την πόρτα του κελιού για να μου ανοίξει, να μου φέρεται προκλητικά και υποτιμητικά και επειδή την αποκάλεσα «κότα» έγραψε μία ψευδή αναφορά (η κα Δανιηλίδου Χαρίκλεια ει΄ναι η εν λόγω δεσμοφύλακας) σε συνεργασία με τον αρχιφύλακα Γαλάνη Ιωάννη που ήταν υπηρεσία εκείνη την ημέρα και σε αυτόν αναφερόταν η κα Δανιηλίδου, με πέρασα πειθαρχικό κι ο υποτελής σε αυτούς, εισαγγελέας Πρασσάς Γεώργιος με τιμώρησε με πειθαρχική ποινή εγκλεισμού σε κελί της απομόνωσης για πέντε μέρες με, επιπροσθέτως παράνομη, στέρηση καφέ, τσιγάρου και τηλεφώνου.
Πειθαρχικό το οποίο παραγράφεται σε δυο χρόνια πράγμα που σημαίνει πως εκτός του μαρτυρίου που υπέστην δεν θα αποφυλακισθώ με υφ’ όρων απόλυση, δεν θα πάρω άδεια και οι άρρωστοι γονείς μου και η 21χρονη κόρη μου θα περιμένουν πολύ για να με δουν και να τους στηρίξω.
Όλα αυτά συνέβησαν στη γυναικεία φυλακή Κορυδαλλού, αλλά αυτοί οι κύριοι υπηρετούν σήμερα στη Θήβα όπως και ο αρχιφυλακεύων Κοράκης Παναγιώτης, ο οποίος στην εδώ απομόνωση της Θήβας μου είπε πως παρ’ όλες τις 8 κενώσεις κλπ δικαιούται «βάσει του εσωτερικού κανονισμού» να με κρατήσει έξι ημέρες στην απομόνωση. Ο εσωτερικός κανονισμός δεν γράφει κάτι τέτοιο, αντίθετα λέει πως η τριήμερη κράτηση στην απομόνωση γίνεται μ’ εντολή εισαγγελέα και παρατείνεται εφόσον έχουν βρεθεί απαγορευμένες ουσίες στο σώμα του κρατούμενου και δεν μπορούν να αφαιρεθούν…
Μπάνιο δεν μπορείς να κάνεις στην απομόνωση –ειδικό χώρο κράτησης τον ονομάζουν λες και αλλάζοντας όνομα σε κάτι παύει και η φρίκη- γιατί όταν τύχει να έχει ζεστό νερό δεν είναι εκεί η δεσμοφύλακας και όταν είναι εκεί μπορεί να σε βγάλει από το κελί για να κάνεις μπάνιο, το νερό να είναι κρύο και να επιμένει πως είναι ζεστό βγάζοντάς σε τρελή.
Όταν και αν κάνεις μπάνιο σε παρατηρεί.Έτσι, μένουμε χωρίς μπάνιο για 7 μέρες και άνω.Καφέ, νερό υποχρεούσαι να παραγγείλεις μόνο από το καφενείο της φυλακής το οποίο λειτουργεί για τους δεσμοφύλακες και δουλεύουν σε αυτό κρατούμενες. Την τελευταία φορά που κρατήθηκα στην απομόνωση πλήρωσα 20 ευρώ στο καφενείο. Με αυτά τα χρήματα μπορούσα να περάσω περίπου είκοσι μέρες αγοράζοντας καφέ, ζάχαρη κλπ ενώ τα πλήρωσα μέσα σε πέντε μέρες. Αλλά εδώ η διαχείριση των χρημάτων μας εξαρτάται από τις ορέξεις της υπηρεσίας του Κ.Κ.Γ.Ε.Θ.
Όταν λοιπόν, αποφασίσουν οι ασύδοτοι βασανιστές μας να μας βγάλουν από την απομόνωση πρέπει να περάσουμε το ίδιο μαρτύριο της σωματικής έρευνας και της κολπικής εισβολής. Αυτό το ίδιο μαρτύριοι της έρευνας μπορεί ανά πάσα στιγμή να μου το κάνουν και στο θάλαμο, όπου μένω, όταν υπάρχει υπόνοια για ύπαρξη απαγορευμένων ουσιών. Μπαίνουν μέσα στο θάλαμο, μας ξυπνάνε, μας κάνουν σωματική και κολπική έρευνα, μας βγάζουν έξω από τον θάλαμο και ανακατεύουν όλα μας τα πράγματα πετώντας τα κάτω. Μετά χάνουμε πράγματα μας γιατί τα πετάνε ή τα παίρνουν και πρέπει να τακτοποιήσουμε ολόκληρο το θάλαμο για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε…
Κάποτε ήμουν άνθρωπος με όνειρα, με όρεξη για μάθηση, με κερδοφόρα επιχείρηση, με όρεξη για δημιουργία.
Σήμερα, όλος αυτός ο πόνος, η κακοποίηση, ο βιασμό του σώματος και της ψυχής που έχω υποστεί με κάνουν να ονειρεύομαι πως τους σκοτώνω όλους αυτούς που πληρώνονται για να βασανίζουν αδύναμους ανθρώπους.
Σφίγγοντας τα δόντια σιγοψιθυρίζω «και για το πείσμα σας, γουρούνια, θα αντέχω» ελπίζοντας να έρθει κάποια μέρα που θα σταμτήσουν να απλώνουν τα βρώμικα, διεστραμμένα χέρια τοςυ επάνω σε αδύναμους ανθρώπους.Το ξέρω πως ο κόσμος δεν αλλάζει, ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ, όμως, φτάνει να μην αδιαφορούμε.
Ποτέ δεν πρόκειται να ξεπεράσω τα όσα υπέστην και υπόκειμαι μεσα στη φυλακή.
Γκουλιώνη Κατερίνα προς Τον Συνηγορο του Πολιτη
Ενα χρονο πριν στις 18 Μαρτιου 2009 η κρατουμενη Κατερινα Γκουλιωνη βρεθηκε νεκρη στο πλοιο απο Πειραια για Ηρακλειο μετα απο την εγκριση της μεταγωγης της απο τις φυλακες Θηβας στις φυλακες Λασιθιου. Δεν ηταν η πρωτη της μεταγωγη μιας και ειχε κανει ενα τουρ απο διαφορες φυλακες ανα την Ελλαδα εξαιτιας της δρασης της ωστε να αποκτησυν οι φυλακισμενες πιο αξιοπρεπη συμπεριφορα και ανθρωπινη αντιμετωπιση απο τους φυλακες και τους υπευθυνους των φυλακων. Για την εφαρμογη δηλαδη των περιβοητα ανθρωπινων δικαιωματων που θεσμοθετηθηκαν στην ανθρωπιστικη Ευρωπη της Αναγεννησης. Η τελευταια της αυτη μεταγωγη εγινε τρεις βδομαδες περιπου πριν τη δικη της στη Λαρισα για κατοχη και εμπορια ναρκωτικων. Η ιδια στις επιστολες που εγραφε συστηματικα μιλαει για τη χωλοτητα της συγκεκριμενης κατηγοριας και απλως υποδεικνυει το προβλημα που υπαρχει οσον αφορα το νομικο πλαισιο για τους χρηστες ναρκωτικων.
Η Κατερινα Γκουλιωνη αντεδρασε πρωτη εναντια μιας πρακτικης που εφαρμοζεται στις γυναικειες φυλακες: την κολπικη και πρωκτικη εξεταση για τυχον αποκρυψη ναρκωτικων ουσιων. Μια βδομαδα μετα το θανατο της η "εξεταση" καταργηθηκε βαζοντας ενα λιθαρακι στο οικοδομημα που λεγεται Δικαιωματα των Κρατουμενων. Και επιβεβαιωνοντας ακομα μια φορα πως χωρις τη θυσια της γυναικας του πρωτομαστορα γιοφυρι δεν χτιζεται.
Το τι συμβαινει στις φυλακες ειναι αγνωστο. Προτιμουμε να μην ξερουμε, να μην ακουμε, να μην βλεπουμε γιατι ειναι κατι που δεν μας αφορα. Θεωρουμε. Ζυγιαζουμε και ζυγιαζουν για μας την αξια της ανθρωπινης υποστασης και την χωριζουν σε κατηγοριες. Εχουμε χασει ολο το νοημα του θεσμου της φυλακισης που υποτιθεται πως θα επρεπε να ειναι ο σωφρονισμος και μαλιστα το τελικο μεσο προσπαθειας σωφρονισμου. Οι φυλακες εχουν καταντησει να ειναι ο χωρος που θα κλειδωσουμε μεσα εκεινα τα μελη της κοινωνιας που θεωρουμε επικινδυνα, αναξια βοηθειας, τις δυσκολες περιπτωσεις, τους αποκληρους, τους μη ανηκοντες στην ευλογημενη μεση ελληνοαστικη καστα. Στα ιδια κελια καποιος που χρωσταει χρηματα, καποιος που ειναι ναρκομανης, καποιος που εχει δυο τσιγαρα χασις, καποιος που βιασε και καποιος που σκοτωσε.
Ο θανατος της κρατουμενης Κατερινας Γκουλιωνη αποδοθηκε σε υπερβολικη ληψη ναρκωτικων ουσιων. Οι υπευθυνοι της μεταγωγης της δεν κατηγορηθηκαν ποτε και το πορισμα του ιατροδικαστη εχει αμφισβητηθει. Οπως και να 'χει η ουσια παραμενει: οι συνθηκες μεσα στις φυλακες ειναι αυτες. Οι εξουσιαρχες των φυλακωνε ειναι αυτοι. Ο Fiodor Dostoyevsky ειχε γραψει πως "Το επιπεδο του πολιτισμου μιας κοινωνιας κρινεται απο τις φυλακες του". Αυτο που περιγραφεται στην επιστολη της Κατερινας Γκουλιωνη ειναι το δικο μας επιπεδο πολιτισμου στις αρχες του 21ου αιωνα ειτε μας αρεσει ειτε οχι. Κι οσο θα διαμαρτυρομαστε για το καθε Γουανταναμο και τους πολεμοχαρους Αμερικανους σαδιστες στρατιωτες καλον ειναι να σκεφτομαστε τι συμβαινει διπλα μας.
Les opinions ont plus causé de maux sur ce petit globe que la peste et les tremblements de terre.
--Voltaire
Τo 1819 o Pershy Bysshe Shelley εγραψε το "The Masque of Anarchy" με αφορμη την αιματοχυσια του Peterloo που ελαβε χωρα στο Manchester τον Αυγουστο της ιδιας χρονιας. Μετα απο διαμαχες και πολεμους η οικονομικη κατασταση της Αγγλιας ηταν αθλια και ο εργατοκοσμος με παρακινηση φιλελευθερων μυαλων της εποχης αποφασισε να διαμαρτυρηθει με πορεια στο St. Peter Field. Σκοπος των διαμαρτυρουμενων ηταν να ταρακουνησουν την εξουσια ωστε να τους προσεξει και κατ επεκταση να γινουν αλλαγες στο πολιτικο σκηνικο για μια πιο δικαιη κοινωνια. Ο στρατος τελικα ανελαβε να συλλαβει τον προτεργατη της συγκεντρωσης και μερικους ακομα με αποτελεσμα το θανατο 15 ανθρωπων και εκατονταδες τραυματισμους.
'What is Freedom? - ye can tell That which is slavery is, too well - For its very name has grown To an echo of your own.
''Tis to work and have such pay As just keeps life from day to day In your limbs, as in a cell For the tyrants' use to dwell,'
'Then it is to feel revenge Fiercely thirsting to exchange Blood for blood - and wrong for wrong - Do thus when ye are strong.'
Στο ποιημα του ο Αγγλος ρομαντικος ποιητης καταδικαζει ονομαστικα τους υπαιτιους της αιματοχυσιας. Καταδικαζει ευθης εξαρχης τις εξουσιες της εποχης και μιλα για τη φτωχια, την εξαθλιωση της πλειονοτητας. Παρουσιαζει θεατρικα ενα ενα τα προσωπα της ασχημιας για να καταληξει στην Ελπιδα. Τη μονη φωνη του απλου πολιτη που πεινα και κρυωνει και δεχεται καθε ειδους εκμεταλλευση.
'Thou art Peace - never by thee
Would blood and treasure wasted be
As tyrants wasted them, when all
Leagued to quench thy flame in Gaul.'
'Science, Poetry, and Thought Are thy lamps; they make the lot Of the dwellers in a cot So serene, they curse it not.'
Το πιο σημαντικο σημειο του ποιηματος ειναι οταν ο ποιητης μιλα για τη σταση που οφειλουν να κρατησουν οι πολλοι. Πρωτοπορος στη σκεψη και τη φιλοσοφια ζωης του ο Shelley αναφερεται στη διαμαρτυρια που ειναι ελευθερη απο βια. Δεν μιιλα για το χριστιανικο "μαγουλο", και πως θα μπορουσε αλλωστε καποιος που τολμησε να γραψει το 1800 "Η αναγκαιοτητα της αθειας", αλλα για την αξια του ανθρωπου, την απαλλαγη απο τα προαιωνια ενστικτα της φυλης που καταπραυνθηκαν μεσα στους αιωνες της ζυμωσης και της πνευματικης εξελιξης. Ωστοσο, τα ιδια εκεινα ενστικτα κανουν αισθητη την παρουσια τους καθε που βρισκουν ευκαιρια. Το κειμενο μιλα για μορφωση και παιδεια, μιλα για τον τροπο που πρεπει να ζουν τις καταστασεις οι πολλοι. Οχι παθητικα, μα ουτε και βουτηγμενοι σε εναν κυκλο αλληλοεξοντωσης. Γιατι τελικα, οπως παιχνιδιαρικα, λεει ο ποιητης, τα πραγματα θα αλλαξουνε. Ο,τι και να γινει τελικα η ιστορια θα παρει το δρομο του κοσμου γιατι ο κοσμος ειναι ανικητος σε αριθμο και οι βολεμενοι ειναι λιγοι.
'And if then the tyrants dare
Let them ride among you there,
Slash, and stab, and maim, and hew, -
What they like, that let them do.'
'And these words shall then become
Like Oppression's thundered doom
Ringing through each heart and brain,
Heard again - again - again -'
Αυτο που λειπει σ' εμενα αυτες τις μερες ειναι η φωνη των πνευματικων ανθρωπων. Που θα βγουν και θα καταδικασουν. Θα μιλησουν ονομαστικα. Θα δειξουν τους υπευθυνους που καταπνιγουν και δολοφονουν. Που περιοριζουν την ελευθερια. Που μας γυριζουν πισω σε εποχες με μαυρα σκουφια. Να καταδικασουν αυτους που καταπατουν την αξιοπρεπεια, την δικαιοσυνη, την ισοτητα στο ονομα του επαγγελματικου ή και προσωπικου τους συμφεροντος. Εκτος απο ελαχιστες περιπτωσεις καλλιτεχνων που μιλησαν ανοιχτα την αποψη τους κανενας δεν λεει ανοιχτα τι συμβαινει.
'Rise like Lions after slumber
In unvanquishable number -
Shake your chains to earth like dew
Which in sleep had fallen on you -
Ye are many - they are few.'
Η αναγκαιοτητα αυτης της ελλειψης δεν ειναι μοναχα για την εποχη του σημερα. Ειναι και για την εποχη του αυριο. Για να δει ο κοσμος μετα απο διακοσια χρονια πως εκεινα που θα γινονται τοτε εχουν ξαναγινει, η αυθαιρεσια και η επαρση της εξουσιας κρατανε καμια τεσσερις χιλιαδες χρονια, κι αν μπορουμε να δουμε και πιο πισω τραβαει απο την απαρχη του πολιτισμου μας. Και να δει πως υπηρξαν καποιοι που επωνυμα και υπευθυνα δεν φοβηθηκαν να πουν την αληθεια. Και ισως, σκεφτει ο αισιοδοξος, να παψει να επαναλαμβανει τα ιδια λαθη. Βεβαια, το ποιημα αυτο εκδοθηκε μονο μετα το θανατο του ποιητη και μαλιστα αρκετα χρονια αργοτερα. Ωστοσο, το 2010 θα περιμενε κανεις πως τα πραγματα ειναι πιο ελευθερα Πως εχουμε απαλλαγει απο φοβιες και προκαταληψεις επιπεδου μουσειακου απολιθωματος. Βεβαια μια "ιωση" τεσσαρων χιλιαδων χρονων θελει πολυ παραπανω απο μια δυο γενιες για να αποβληθει πληρως απο το συστημα. Αν δεν εχουμε ξεκανει o ενας τον αλλο ως τοτε.
Η αγαπη ειναι μια κουρασμενη λεξη. Τη φωναζουνε καθε τρεις και λιγο. Ευγενικη και γλυκια εκεινη τρεχει να παει. Μεχρι να φτασει οι λαλητορες της λενε πως τη φωναξαν αδικα. Ζητουν συγγνωμη κι εκεινη το ακουει και χαμογελαει. Ωσπου να φτασει να ξαπλωσει απο την τρεχαλα ερχεται αλλο προσκλητηρι. Κι υστερα αλλο. Κι αλλο. Απο καθε μερια του ουρανου. Και καθε φορα σαν απο αστειο ματαιος ειναι ο δρομος και αδικη η βιασυνη. Ομως καθε φορα εκεινη θα παει. Οσο και να εχει κουραστει θα παει. Και ειναι ισως η μια στις χιλιες φορες να ειναι η σωστη φορα. Ποτε της δεν κραταει κακια γιατι οι ανθρωποι δεν ξερουν να αγαπανε. Ελπιζουν, ονειρευονται, περιμενουν, ευχονται να βρηκαν την πολυποθητη "αγαπη" μα την αφηνουν παντα το ουσιαστικο μετα το ρημα. Ποτε ρημα η ιδια.
Καποτε ειχα μια αγαπη τοσο ομορφη. Επαιζα μαζι της καθε μερα. Με τα βλεμματα της, τα μαλια της, τα χειλη και τα λογια της. Την αγαπουσα τοσο πολυ την αγαπη μου που τη στολισα με οσα πλουμιδια βρηκα μπροστα μου. Μπαγιατικα χρωματα στα ματια και στα στοματα. Χρυσαφια στις τουφες. Κοσμηματα στους καρπους και στους αστραγαλους. Με παρακαλουσε η αγαπη μου να την αφησω. Δεν χρειαζοτανε τιποτα απο ολα αυτα για να μ' αγαπαει. Ειπε. Θελω να εισαι η ωραιοτερη αγαπη που θα εχει δει ποτε κανεις. Της ειπα. Αν αυτα ολα τα φτιασιματα θα σε κανουν να μ' αγαπας ακομα πιο πολυ φερε μου κι αλλα Ειπε. Την ειδα στο τελος σε μια ξεφτυσμενη φτιαξη. Ειδα τα αλλοτινα μεταξια στο κεφαλι της να ειναι πολυκαιρα διχτυα κι εκεινα τα χερια που κρατουσα φυλαχτο λειπανε.
Η αγαπη ειναι μια κουρασμενη λεξη την κουρασα και γω. Της ζητησα να με συγχωρεσει για την ξιπασια μου κι επιασα να της σκουπισω τα σπασμενα προσωπα απο το δικο της προσωπο. Δεν ξερετε στ' αληθεια τι ειναι αγαπη οι ανθρωποι. Ειπε κι εφυγε. Μαζεψα ολα οσα αγαπησα και εκοψα ισες μαργαριτες να μαθω αν αυτα πραγματικα τ' αγαπησα. Προτου τις γυμνωσω οι μαργαριτες μαραθηκαν και ετσι δεν εμαθα ποτε .
I remember the morning that I first asked the meaning of the word, "love." This was before I knew many words. I had found a few early violets in the garden and brought them to my teacher. She tried to kiss me: but at that time I did not like to have any one kiss me except my mother. Miss Sullivan put her arm gently round me and spelled into my hand, "I love Helen."
"What is love?" I asked.
She drew me closer to her and said, "It is here," pointing to my heart, whose beats I was conscious of for the first time. Her words puzzled me very much because I did not then understand anything unless I touched it.
I smelt the violets in her hand and asked, half in words, half in signs, a question which meant, "Is love the sweetness of flowers?"
"No," said my teacher.
Again I thought. The warm sun was shining on us.
"Is this not love?" I asked, pointing in the direction from which the heat came. "Is this not love?"
It seemed to me that there could be nothing more beautiful than the sun, whose warmth makes all things grow. But Miss Sullivan shook her head, and I was greatly puzzled and disappointed. I thought it strange that my teacher could not show me love.
Miss Sullivan touched my forehead and spelled with decided emphasis, "Think."
In a flash I knew that the word was the name of the process that was going on in my head. This was my first conscious perception of an abstract idea.
For a long time I was still ... trying to find a meaning for "love" in the light of this new idea. The sun had been under a cloud all day, and there had been brief showers; but suddenly the sun broke forth in all its southern splendour.
Again I asked my teacher, "Is this not love?"
"Love is something like the clouds that were in the sky before the sun came out," she replied. Then in simpler words than these, which at that time I could not have understood, she explained:
"You cannot touch the clouds, you know; but you feel the rain and know how glad the flowers and the thirsty earth are to have it after a hot day. You cannot touch love either; but you feel the sweetness that it pours into everything. Without love you would not be happy or want to play."
The beautiful truth burst upon my mind — I felt that there were invisible lines stretched between my spirit and the spirits of others.
Στην αυτοβιογραφια της η Κeller γραφει για το πως αρχισε να αντιλαμβανεται εναν κοσμο που ποτε δεν ειδε και ποτε δεν ακουσε. Πως εμαθε οτι λεξεις και εννοιες σημαινουν αυτο ή εκεινο. Η διαδικασια της εξελιξης προσομοιωμενη και καταγεγραμμενη απο το εκπληκτικο αυτο πλασμα.
Βλεπουμε στην γλυκια ταινια μικρου μηκους τη διακασια με την οποια το μυαλο σχιζεται στα δυο, στα τρια για να καταληξει τελικα χιλια κομματια. Μια ιστορια για το πως ενας ανθωρπος φτανει να χασει τον εαυτο του χωρις να μπορει να κανει τιποτα γι αυτο. Το στοιχειο του animation μειωνει την ενταση. Πολυ ομορφες εικονες, ομορφο κειμενο και ενα βραβειο απο το φεστιβαλ των Καννων το 2008 [Kodak Short Film Award].
Το κοινωνικο στιγμα ειναι ακομα εντονο το 2010 συνεχιζοντας την παραδοση της αγνοιας και ημιμαθειας των προηγουμενων αιωνων. Ευτυχως υπαρχουν ανθρωποι που προχωρουν περα απο το επιφανειακο δεδομενο και προσπαθουν να "κατανοησουν" την ψυχικη νοσο, να την απαλλαξουν απο τα voodoo-στολιδια της και να δειξουν πως κανενας δεν φταιει για τη νοσο και εκεινοι που κινδυνευουν πρωτα απο ολα ειναι οι ιδιοι οι νοσουντες. Οχι μονο απο τους εαυτους τους, μα και απο τον κοινωνικο τους περιγυρο.
Αν καποιος προσπαθησει να διαβασει το φορτο πληροφοριων θα φτασει να πιστευει πως ζουμε σε εμπολεμους καιρους. Ειναι τοσο ευκολο να καταφυγει η μια ή η αλλη πλευρα στη βια που δεν ξερω πλεον αν εχουν σημασια τα ιδια τα περιστατικα, παρα να καταλαβεις γιατι συμβαινει αυτο.
Απο τη μια πλευρα ειναι οι εθνικοφασιστες που χρυσωνουν της βια τους με ομορφες λεξεις οπως "πατριωτισμος" και "αγαπη για τον ομογαλακτο Ελληνα". Βεβαια την ιδια στιγμη βριζουν χυδαια οχι μονο τους ξενους, τους ημιαιμους Ελληνες, τις κοινωνικες μειονοτητες, αλλα και τους συμ-πατριωτες τους που τυχαινει να εχουν διαφορετικη αποψη. Εκει καπου καταλαβαινεις πως το χαλι της "αγαπης" και του "πονου" για την πατριδα κρυβει πολυ σκουπιδαριο απο κατω. Ακριβως οπως ο ανθρωπος απο παντα ειχε την αναγκη να δημιουργησει μια θεοτητα μεταβαλλοντας την προσωπικη αναγκη σε συλλογικο πιστευω, με τον ιδιο τροπο ο καθε ανθρωπος εχει την αναγκη να πλασει εναν φανταστικο εχθρο ανα πασα στιγμη, να κοινωνησει μια ολοκληρη ιδιολογια μισους βασισμενη στην ημιμαθεια, το φανατισμο και την ηθελημενη πλυση εγκεφαλου. Γιατι αν μπεις στο παιχνιδι του γνησιου "πατριωτισμου" μελετωντας την ιστορια απο τοτε που υπαρχουν μαρτυριες εως και σημερα και με αξιωμα πως πρεπει να μισεις και να θελεις τον αφανισμο καθε εθνους ή κρατους με το οποιο κατα καιρους υπηρχε αντιπαλοτητα τοτε θα καταληξεις να εχεις ειρηνικα συναισθηματα μοναχα για τους μακρινους Ινδιανους της Αμερικης, τις φυλες της Κινας και τους κατοικους των νησιων Γκαλαπαγκος, γενικα με λαους δηλαδη με τους οποιους καλως ή κακως η ελληνικη ιστορια για γεωγραφικους λογους δεν συναντηθηκε ποτε.
Απο την αλλη ειναι βεβαια το παναρχαιο μισος με τους Τουρκους, το οποιο κραταει και απο τις δυο πλευρες με το μαθαινουμε εμεις ολες τις σφαγες που εχουν υποστει οι Ελληνες και εκεινοι τα αισχη που εκαναν οι Ελληνες στους Τουρκους. Δεν ξερω ποσοι ειναι παιδια και εγγονια προσφυγων, αλλα επειδη τυχαινει να εχω ακουσει απο πρωτο χερι τη ζωη στις αλλοτινες πατριδες, επειδη οι προπαππουδες που εζησαν τον πολεμο και τη σφαγη δεν μιλουσαν ουτε στο ελαχιστο με τον αλλοπαρμενο φανατισμο των ατομων του βιντεο, επειδη στη μαμα πατριδα οι ντοπιοι αυχθονες Ελληνες οχι απλως δεν τους εδωσαν ενα πιατο φαγητο, αλλα τους περιθωριοποιησαν, επειδη μετα απο ατειλειωτους σκοτωμους απο τους αλλοθρησκους και αλλογλωσσους εφτασαν να πεθανουν στην Ελλαδα του εμφυλιου, λογω αυτων και πολλων ακομα "επειδη" δεν μπορω παρα να απορω για την παιδεια, τη νοημοσυνη και τα υπαρξιακα αδιεξοδα του καθε φανατικου εθνικιστη που με μεγαλη ευκολια ειναι ετοιμος να ξεκοιλιασει ή να χαρει με τον αφανισμο εθνων, ανθρωπων, αντιφρονουντων.
Απο την αντιπερα πλευρα οι αναρχοαυτονομοι που χρυσωνουν το δικο τους χαπι με λεξεις οπως "ισοτητα" και "αγαπη για τον καθε ανθρωπο". Εχουν διαβασει ολα τα βαρυγδουπα βιβλια της ιδεολογιας τους και χρησιμοποιουν ωραιοτατες λεξεις, σχεδον α-νοητες βεβαια, οπως "φραξια", "ανταρτικο των δρομων","επανασταση" για να κρυψουν τον απλο, επιπεδο φανατισμο τους για ανθρωπους που πρεσβευουν αλλα πιστευω, εχουν αλλη ιδεολογια ή αντιλαμβανονται διαφορετικα τις κοινωνικες δομες. Τα δικα τους κινητρα ειναι στολισμενα πολυ πιο ελκυστικα γιατι μιλουνε για ανθρωπισμο και τη βια των φυλακων και πως οι καταστασεις της οικονομικοκοινωνικης ανισοτητας δημιουργουν τη μισαλλοδοξια και τη βια. Το οτι βεβαια αυτα ακριβως οδηγουν και τους ιδιους στον ιδιο δρομο δεν τους γινεται αντιληπτο. Το οτι απο ενεργειες τους μπορει να δολοφονηθουν ανθρωποι τους λυπει βεβαια με τον ιδιο τροπο που ενας μεθυσμενος οδηγος που τρεχει με διακοσια λυπαται που κατα λαθος πατησε εναν πεζο. Κι ετσι εχουν ξεφυτρωσει ενα σωρο οργανωσεις για τις οποιες η κλοπη, η απαγωγη, ο θανατος ενος αντιφρονουντα, ολα αυτα ειναι επιθυμητα και δικαιολογημενα.
Και οι δυο πλευρες δεν ξερω αν αντιλαμβανονται ποσο λογια του αερα ειναι τα πιστευω τους. Δεν ξερω αν αντιλαμβανονται ποσο πολυτιμη ειναι η καθε ανθρωπινη ζωη και ποσο θα επρεπε να βοηθα ο καθενας τον καθενα για τη διαμορφωση μιας οσο το δυνατον πιο δικαιης, πιο ισης, πιο αλληλεγκυης κοινωνιας. Πως ο καθενας ειναι και πρεπει να ειναι ελευθερος να πιστευει και να μιλαει τα πιστευω του οσο αυτα δεν σημαινουν τον αφανισμο ή το βασανισμο ανθρωπων. Βεβαια η ενταση του φανατισμου απο παντου δεν ειναι καθολου τυχαια συγκυρια. Ωστοσο, ειναι περα για περα λυπηρο να ακους, να βλεπεις και να παρακολουθεις καθε μερα το γαιτανακι της βιας. Κατι τετοιες ωρες παντα θυμαμαι το υπεροχο βιβλιο του Primo Levi "Εαν αυτο ειναι ο ανθρωπος" που μιλα για τα βιωματα του στο στρατοπεδο συγκεκτρωσης του Αουσβιτς το οποιο εγραψε 11 μολις μηνες μετα την απελευθερωση του. Το πιο συγκλονιστικο και συγκινητικο κομματι ειναι ποσο απλα, αντικειμενικα, διχως ιχνος εκδικητικοτητας και μισους γραφει αυτος ο ανθρωπος για να καταλαβεις ποσο η μορφωση και η προσωπικη παιδεια ειναι τα μονα οπλα που χρειαζομαστε για να μαθουμε να αγαπαμε, να συγχωρουμε και να ζουμε τελικα σ' εναν τοσο ετεροκλητο κοσμο.
